La UNACH 2022, en números…

Versiones | English | Español

 

 

Numeralia 2022  

 

Ta yajtalul yu’un yawilal 2021 Universidad autónoma de Chiapas (Unach) ay tulan sk’oplal te binti ay ta banti snail nopjun ta jlumaltik Chiapas, jichnix ta yantik sok yalel moel, ta tsobtonbail ta sbijtesel ta snopjibal, sok stael ta ilel te jeltomba ta stijbayelsbaik te nop junetik ta spasel te at’elil ta snail nopjun sok ta bila sk’anik ta institución.


Ja’ tulan sk’oplal te yakuk ch’am kaytik ta jun pajal sok nix ta ya’anel ta k’ujbanel sk’oplalul ta swenta yu’un ya kich’ jbatik ta muk’ ta jun pajal sok te ayuk sbujts’ k’inal ya kaytik ta scholel te banti mayuk ixtajel yu’un te binti yak k’axel sk’oplalul ta yak’el ta ilel talelal jk’optik te jun pajalotikix sok “ants winiketik, ach’ix keremetik” ta swenta snopel jun ta UNACH.


Te sanail nopjun sok nix ta yantik, yak ta sjapbeyel sk’oplal spisil te banti ay snopjibal ta tsobtonba yu’un spamal slumal ta jujuntik Asociación Nacional de Universidades e Institución de Educación Superior (ANUIESS).
  

Competitividad Académica

Ta snail nopjun yu’un (unach), ta jlumaltik Chiapas, ay smakoj  44  ta cha’ pal chajp te swenta snopel jun sok ay jueb lajuneb ta spamal estado. Te tsaltonbail ta snopjibal, ay yutsil ta ilel te bit’il ya xtu’un te sk’oplal te yat’el bijteswanej sok ta slekubtesel te binti ya yal te institucionetik, ta yalel yu’un bijubtesel te mach’atik k’axemik ta kum, ta swentail comitejil yu’un yilel te snopjibal (CIEES):

 

La universidad oferta “te snail nopjun yak sk’up’anel”

 

                                                                                            Escolarizada                  No Escolarizada

78 Programas de licenciatura                                              70                          8

53 Programas educativos de calidad                                  47                          6

 

 

Ta syach’ilal ay 53 programas sbijtesibal te ya yak’ik sjunal sbijilal te ja’ 39  k’axemik ta swenta yu’un ta stojolal te nabilsba yu’un te Consejo yu’un te k’axemikix sok te kajal ayix ta snopel jun ta stulanil sbijil yu’un te A.C. (COPAES) Y 14  ja’ kajtsajem stulanil ta CIEES.

 

 

Programas de licenciatura por área del conocimiento “te yat’el nopjunetik yu’un ta sna’el sok snopjibal”

 

 

Aspirantes y aceptados/as

 

 16,538 Aspirantes de licenciatura

                                                                                                Ach’ix, ants               kerem, winik

   14,074 Escolarizada                                                     7,445              6,629

      2,464 No Escolarizada                                                1,318              1,146

 

 

11,098 Aceptados/as de licenciatura

                                                                                                Ach’ix, ants              kerem, winik

   8,872    Escolarizada                                                     4,468             4,404

   2,226    No Escolarizada                                               1,193             1,033

 

 

28,822 Matrícula de licenciatura

                                                                                                Ach’ix, ants                 kerem, winik

  25,863 Escolarizada                                                      12,928             12,935

     2,959 No Escolarizada                                                   1,616               1,343

 

Matrícula en programas educativos

                                                                                                  Ach’ix, ants                kerem, winik

De calidad                  23,562                                                 12,282            11,280

 

Otras clasificaciones:

1,379 Matricula yu’un te mach’a ya sna’ bats’il k’op

1,015 Matrícula te mach’a ay ta chamel

   101 Matrícula te mach’a ay ta chamel

 

 

La Universidad oferta 37 programas de posgrado:

                                                                                                    Escolarizada                 No Escolarizada

   Doctorados                                                                                     3                            0

   Maestrías                                                                                     23                            2

   Especialidades                                                                               9                            0

 

14 Programas con reconocimiento Nacional de Posgrados de Calidad (PNPC):

 

                                                                                                    Escolarizada              

   Doctorados                                                                                     3                    

   Maestrías                                                                                        9                       

   Especialidades                                                                               2                    

 

 

590 Matrícula de posgrado

                                                                                                Ach’ix, ants                 kerem, winik

583 Escolarizada                                                                   299                 284     

      7 No Escolarizada                                                                   2                     5 

 

215 Matrícula SNP

Escolarizadas                                                                      Ach’ix, ants                 kerem, winik

Doctorados                                                                                40                   32 

Maestrías                                                                                   63                   57 

Especialidades                                                                          18                     5 

 

 

Capacidad Académica


Te bijilalil yu’un ta nopjun ta institución yu’un bijtesel ta nopjun te kajal ayix ta (IES), ayik ta spasel te bijteswanejetik, te mach’atik ay snopjibal sok te yilojikix te sok ya snaik stsobel ta juju tsob te sk’oplalul ta yilel ay bayal te meenix te snopjibal yu’un bijteswanej yu’un s 247 (PRODEP) sok xan te mach’a ayik ta sleel yilel ta (SIN) ta chinam jol tak’in

 

2,140 Personal académico por tiempo de dedicación y grado académico:

   563 Profesor/a bijteswanej yu’un ta ts’akal ora (PTC)

   165 Profesor/a bijteswanej yu’un ta olil ora

1,337 Profesor/a bijteswanej ta mach’a ochemik ta (PA)

   75 Técnicos bijteswanej ta (TA)

 *Nota: Incluye docentes adscritos en áreas centrales

 

563 Profesores bijteswane ta yu’un ts’akal ora:

 

        268 Doctorados

        233 Maestrías

          07 Especialidades

          55 Licenciatura

 

390 PTC con reconocimiento en:

 

                                                                                                Ach’ix, ants                 kerem, winik

176 Sistema Nacional de Investigadores (SNI)                    56                  120 

214 Sistema Estatal de Investigadores (SEI)                       80                  134 

Nota: SEI, incluye dos docentes adscritos en áreas centrales

 

 

318 Perfiles del Programa para el Desarrollo Profesional Docente de Tipo Superior (PRODEP)

                                                                                                Ach’ix, ants                kerem, winik

     74 Maestría                                                                         34                  40

  244 Doctorado                                                                    103                 141

 

 

76 Cuerpos Académicos (CA)

 

        16 En Formación

        33 En Consolidación

        27 Consolidados

 

 Otras clasificaciones

 

147 Lineas de Generación y Aplicación del Conocimiento

 

108 Proyectos institucionales de Investigación vigentes

 

 

Vinculación


Te unach, ay yu’un te koltayel te jun pajal ya yilik te anopel jun sok ta swenta ajwalil sok jich ya sk’anik te nopjunetik ta spisilik sok ya skoltey ta yilel te yakuk sk’anik ta jun pajal jich ya x-ak’bot lok’el te sjunik yu’un te snopen junik.

 

4,078 alumnos realizaron Servicio Social:

        1,532 Intrauniversitarios.

        1,292 Públicas

           795 Productivos

           378 Comunitarios

           81 Municipales.

 

                                                  Servicio social por sector y área de conocimiento

Área de conocimiento

 Interno

Externo

Total

Intra-universitario

Público

Productivo

Comunitario

Municipal

Subtotal

Ciencias Agropecuarias

248

90

195

0

9

294

542

Ciencias de la Salud

61

115

58

357

0

530

591

Ciencias Naturales y Exactas

20

11

7

0

0

18

38

Ciencias Sociales y Administrativas

545

667

322

1

56

1046

1591

Educación y Humanidades

392

268

50

0

21

339

731

Ingeniería y Tecnología

266

141

163

0

15

319

585

Total

1,532

1,292

795

358

101

2,546

4,078

 Nota: Clasificación de las áreas del conocimiento según ANUIES.

 

 

Intercambio y Movilidad Estudiantil


Ta stojolal yu’un nopjunetik, te unach, ay jun jeltomba yu’un ta swenta bijilil ta nopjun, janax te mach’atik ya xju’ yu’un ta jujun ta yalel moel te beluk ya yilik ta nopjun sok ta yantik bijilal ta institución, te binti ya sk’an smulan snopik ta jujun institución yu’un bijtesibal (IES) ta sjach’ibal.

 

Ya stijsba te nopjunetik te jich yak’ojik jilel muk’ tulan sk’oplal yu’un ta UNACH, jich ya yilika te nupjunetik te kajal ayikix sok sbijil yu’un me ya stak’ snopik ta yantik snail nopjun te banti ayik te muk’ bijilal yu’un bijteswanej.

 

52 Movilidad Estudiantil

                                                                                                Ach’ix, ants               kerem, winik

 

    9  Nacionales                                                                         4                      5

  43 Internacionales                                                                30                    13

 

28 Intercambio Estudiantil

                                                                                                Ach’ix, ants                 kerem, winik

    1  Nacionales                                                                          1                      0

    27 Internacionales                                                                  17                   10

 

  

Servicios Universitarios


Ta swenta yu’un te sbijilal te chinam joletik yu’un nopjun, yak ta yak’el te chinam jol tak’in te yakuk snopik sok te yakuk yak’beyik yipal ta snopel stijel te chinam jol tak’inetik ta spamal slumal mexico sok ta yantik anail nopjun.

 

Te unach ay yu’un ta swentauk te bik’it nopjunetik ta Tuxtla sok ta Tapachula, te yakalik spasel ta tsak biilil te mach’atik ya xju’ yu’un ya yotsesik, sok janax te aletik te ayikix ta oxeb jawil sch’iel sok ja’ to ta lajcheb jawil yakalik ta stsakel ta swenta yu’un te bijtesel. 

 

    Títulos         189,714 

 

    Volúmenes  346,270 

 

Ta ay sjunal ta swenta yu’un poxil te yak ta yak’el te Institución Mexicano del seguro social (IMS) majt’an ta stojolal te nopjunetik ta spisil anail nopjun te banti kajal ayix te snopjibal yu’unik.

 

    24,715  Estudiantes con Seguro Facultativo   

      

                        Ach’ix, ants                kerem, winik

 

                          12,371                  12,344

 

Ja te ya yich’ ta maliyel te x-ochibal ta spisil te nojunetik ta pregrado y posgrado ta institución ay yu’un te koltayel yak’el tak’in yu’un ta swenta jich ya xju’ yu’unika te nopjune.

 

                                                                                                Ach’ix, ants               kerem, winik

    8,651 Estudiantes con beca                                        4,411              4,240

 

Ta koltayel spisil jun tsobol tsob pajal ta yoxebal te smakoj te bijilal nopjun yu’un te bijteswane yu’un yantik k’opetik, yak ta yak’el koltayel yu’un te yakuk x-och noptik te sk’opik te: Alemán, Francés, Inglés, Italiano, Tsotsil, Tseltal, Chino, ta snail nopjun yu’un ta yantik k’opetik.

 

     11,717 Estudiantes atendidos:

 

                                                                                                Ach’ix, ants                 kerem, winik

     6,845 Tuxtla Gutiérrez                                                  1,827              5,018

     1,662 San Cristóbal de Las Casas                                  448              1,214

     3,210 Tapachula                                                           1,068              2,142

 

Ta unach ay yu’un ta infraestructura física academica (ta jamal k’inal te banti ya xbijubik ta snopjibal),

 

   2,588 Infraestructura física, comprende

 

           579 Aulas

      137 Laboratorios

        32 Talleres

   1,840 Anexos*

* Incluye áreas centrales, sedes a distancia, oficinas administrativas, bibliotecas, auditorios, salas audiovisuales, módulos de baño, cubículos, SITE, salas de usos múltiples y otros.

Sok yak to ta yak’el yantik xan snail junetik ta spsil te binti ya xtuun ta nopel.

 

Gestión Institucional


Ta sk’anel yochibal ta (S GI-UNACH) ay yu’un chaneb 4 ta xjach’ibal yu’un swenta bijil jun, te tulan sk’oplal yu’un nopjun, ay at’elil te tulan sk’oplal ta yilel ta snail nopjun, Universitaria, Internacionalización y Gestión y Evaluación;   55 Ay sbjilal ta sjach’ibal ta yak’el ta ilel te stulanil te nopjun ta swenta te ach’ix keremetik te yakuk xju’ yu’unik ta yak’beyel yipalik ta snopel te jich ya xbijubika yu’un xkuxinelik ta patilal.

Ay yach’il sjach’el te bijilal ta nopjun te ay snopjibal ta stulanil yilel te swokolil ta sju’el ta snail nopjun,

 

 

 

$43,843.59 Costo promedio por alumno 

Presupuesto asignado:

        Ordinario:         $1,716,900,662.00

          Extraordinario:    $   942,665,937.02

        Ingresos propios: $   159,301,171.34 

 

Fuente: Dependencias de la Administración Central, 2022.

Traductores:
Santiago Gómez Santiz, alumno de Antropología social
Mtro. José Daniel Ochoa Nájera, docente Antropología social